Gall gweithio i chi'ch hun fod yn llwybr gyrfa cyffrous a llwyddiannus ond ni fydd yn addas i bawb. Dysgwch am hunangyflogaeth i'ch helpu chi i benderfynu a allai fod yn iawn i chi.
Beth yw hunangyflogaeth?
Mae hunangyflogaeth yn golygu gweithio i chi'ch hun yn hytrach nag i gyflogwr. Rydych chi'n darparu cynhyrchion neu wasanaethau yn uniongyrchol i gwsmeriaid.
Os ydych yn hunangyflogedig, chi sy'n gyfrifol am bob agwedd ar eich gwaith.
Mae pobl hunangyflogedig yn gweithio i, ac yn cael eu talu'n uniongyrchol gan, eu cwsmeriaid. Mae enghreifftiau o rolau hunangyflogedig yn cynnwys ysgrifenwyr llawrydd, ymgyngoryddion annibynnol, artistiaid, a masnachyddion fel plymwyr neu drydanwyr.
Gallwch fod yn gyflogedig ac yn hunangyflogedig ar yr un pryd. Er enghraifft, efallai y byddwch yn gweithio i gyflogwr ar ddiwrnodau penodol ac yn rhedeg eich busnes eich hun gyda'r nos neu ar ddiwrnodau eraill.
Allai hunangyflogaeth fod yn iawn i chi?
Manteision hunangyflogaeth
Mae bod yn hunangyflogedig yn cynnig buddion gan gynnwys:
- Hyblygrwydd o ran pryd a ble rydych chi'n gweithio
- Rhyddid i wneud eich penderfyniadau eich hun
- Dilyn yr hyn rydych yn angerddol yn ei gylch a throi'ch sgiliau a'ch hobïau yn ffynhonnell incwm
Heriau a chyfrifoldebau hunangyflogaeth
Os ydych chi'n ystyried hunangyflogaeth, mae pethau i'w hystyried yn cynnwys::
- Incwm annibynadwy, yn enwedig yng nghyfnodau cynnar y busnes. Mae eich enillion yn dibynnu ar eich gallu i ddod o hyd i gwsmeriaid sy'n talu. Efallai y bydd gennych amser gydag ychydig neu ddim incwm, sy'n gofyn am gynllunio ariannol gofalus
- Oriau gwaith hirach, yn enwedig yn ystod cyfnodau prysur neu wrth geisio cychwyn eich busnes
- Diffyg buddion. Os ydych yn hunangyflogedig, nid ydych fel arfer yn derbyn buddion cyflogai fel yswiriant iechyd, cyfraniadau ymddeoliad, absenoldeb salwch neu wyliau â thâl
- Rheoli eich cyllid, treth, yswiriant a chyfrifoldebau cyfreithiol
Sgiliau a rhinweddau defnyddiol
Er ei bod yn bwysig cael sylfaen o sgiliau a rhinweddau defnyddiol, cofiwch y gellir datblygu a gwella llawer ohonynt dros amser.
Mae'r sgiliau a'r rhinweddau a all helpu i redeg busnes yn dda yn cynnwys:
- Hunan-gymhelliant. Bydd angen i chi osod eich nodau eich hun, creu cynlluniau, a pharhau i ganolbwyntio ar dasgau heb i neb eich annog
- Rheoli amser. Byddwch yn gyfrifol am drin pob agwedd ar eich busnes, felly bydd yn rhaid i chi flaenoriaethu tasgau a chwrdd â therfynau amser
- Hyblygrwydd. Mae unigolion hunangyflogedig yn aml yn gorfod delio â newid. Mae bod yn hyblyg ac yn agored i ddysgu sgiliau newydd neu newid eich ymagwedd yn hanfodol ar gyfer llwyddiant
- Deall gweithgareddau ariannol sylfaenol. Mae cyllidebu, anfonebu, a rheoli llif arian, yn hanfodol ar gyfer cadw'ch busnes i fynd a gwneud penderfyniadau busnes gwybodus
- Hyrwyddo. Chi fydd yn gyfrifol am gael cwsmeriaid. Gall sgiliau rhwydweithio, gwerthu a marchnata helpu gyda hyn
- Sgiliau cyfathrebu. Mae cyfathrebu clir yn bwysig ar gyfer delio â chleientiaid, cwsmeriaid, cyflenwyr a phartneriaid busnes posibl
- Datrys problemau. Bydd gallu nodi problemau a dod o hyd i atebion yn eich helpu i oresgyn heriau
- Hyder a gwydnwch. Mae hyder yn eich galluoedd a’r gallu i ddal ati pan fyddwch chi'n wynebu anawsterau yn rhinweddau pwysig. Mae angen y gallu i adlamu’n ôl o fethiant ar gyfer llwyddiant hirdymor
- Sgiliau trefnu. Mae bod yn drefnus yn hanfodol ar gyfer rheoli eich busnes yn effeithlon
- Angerdd ac ymrwymiad. Bydd bod â gwir angerdd am eich gwaith yn eich gwthio i wneud yr ymdrech sydd ei hangen
Gall profiad, dysgu a cheisio adborth i gyd helpu i adnabod lle y gallai fod angen i chi ddatblygu. Gall siarad â phobl eraill sy'n hunangyflogedig helpu i ddysgu o'u profiadau a phethau i'w hosgoi.
Dechrau busnes
Eich syniad busnes
Bydd angen cynnyrch neu wasanaeth y mae galw amdano ac y bydd pobl yn talu amdano.
Dylai fod yn cyfateb i'ch sgiliau a'ch diddordebau.
Meddyliwch faint fydd yn ei gostio i ddarparu eich cynnyrch neu wasanaeth. Fyddech chi angen buddsoddiad? Ystyriwch a yw'n realistig ac a fyddai'n gwneud digon o arian i chi.
Mae gan Busnes Cymru lawer o wybodaeth i’ch helpu gyda chamau cynnar dechrau a chynllunio busnes.
Sefydlu busnes
Mae strwythurau cyfreithiol gwahanol ar gyfer busnesau yn y DU. Mae gan bob un o'r rhain ei ystyriaethau treth, atebolrwydd a gweinyddu ei hun. Mae gan Busnes Cymru wybodaeth am eich rhwymedigaethau cyfreithiol a dewis statws cyfreithiol.
Mae gan Gov.uk wybodaeth am weithio i chi'ch hun sy'n cynnwys sefydlu fel masnachwr unigol a strwythurau busnes eraill lle rydych chi'n gweithio i chi'ch hun.
Gofynwch am gymorth
Mae cychwyn a rhedeg busnes yn waith caled. Cyn gwneud unrhyw benderfyniadau mawr, gwnewch eich ymchwil i sicrhau eich bod yn deall eich dewisiadau a'r hyn y byddant yn ei olygu.
Mae gan Busnes Cymru lawer o wybodaeth a chefnogaeth ar gyfer hunangyflogaeth.
Cefnogir Banc Datblygu Cymru gan Lywodraeth Cymru a gall gynnig cyllid i fusnesau newydd a busnesau sy'n tyfu. Efallai y byddan nhw’n gallu helpu hyd yn oed pan na fydd benthycwyr eraill yn gallu gwneud hynny.
Cysylltwch â ni os hoffech siarad â chynghorydd gyrfa i drafod hunangyflogaeth.
Cysylltiadau defnyddiol
(Mae sawl un o'r dolenni yma yn Saesneg yn unig)
- Gall Syniadau Mawr Cymru helpu pobl ifanc dan 25 oed i ddechrau eu busnes eu hunain
- Mae gan Creu Sbarc wybodaeth ddefnyddiol ac mae'n cynnwys astudiaethau achos a digwyddiadau
- Mae gan Busnes Cymru amrywiaeth o ganllawiau a chymorth busnes os ydych chi'n ystyried dechrau busnes
- Mae Startups yn darparu llawer o wybodaeth i bobl sy'n dechrau neu'n rhedeg busnes
- Gall The Prince’s Trust rhoi grantiau, cymorth a chyngor i ddarpar entrepreneuriaid rhwng 18 a 30 oed
- Mae The Association of Disabled Professionals yn darparu gwybodaeth, cyngor a chymorth i bobl anabl a phobl â chyflyrau iechyd hirdymor, sy'n rhedeg neu sydd eisiau rhedeg eu busnes eu hunain
- Mae Prime Cymru yn fenter sydd wedi'i hanelu at bobl dros 50 oed a gall helpu pobl sy'n ystyried hunangyflogaeth
- Mae gan TechRound ganllawiau a syniadau cychwyn busnes
- Mae gan y Wefan HelpwrArian gan y Gwasanaeth Arian a Phensiynau gyngor ar gychwyn eich busnes eich hun, gan gynnwys treth ac yswiriant pan fyddwch yn hunangyflogedig
- Dewch i wybod mwy am weithio i chi'ch hun ar Gov.uk
Efallai y byddech hefyd yn hoffi
Gwella'r sgiliau a'r cryfderau sydd gennych, a chynyddu'ch cyfleoedd i gael swydd, cael dyrchafiad neu newid gyrfa.
Dysgwch am gymorth i'ch helpu i gael gwaith os ydych yn anabl neu os oes gennych gyflwr iechyd.
Gweld sut y gall gwirfoddoli gynyddu eich sgiliau, profiad a chyfleoedd gwaith tra rydych chi’n helpu eraill.