Cael gwybodaeth am gymwysterau

Gall Cymwysterau Lefel Mynediad helpu dysgwyr i:

• Gael sgiliau
• Gynyddu gwybodaeth mewn pwnc
• Godi hyder

Tystysgrifau Lefel Mynediad

Mae Tystysgrifau Lefel Mynediad yn cael eu cyflwyno mewn ysgolion ochr yn ochr â TGAU. Gelir eu hastudio am flwyddyn neu dwy flynedd. Fe allwch astudio Tystysgrifau Lefel Mynediad mewn:

• Saesneg
• Mathemateg (Rhifedd)
• Gwyddoniaeth Cymhwysol

Cymwysterau Llwybrau Mynediad

Mae Cymwysterau Llwybrau Mynediad mewn nifer o bynciau. Mae’r cymwysterau yma weithiau yn cael eu galw’n ‘Dyfarniadau’, ‘Tystysgrifau’ a ‘Diplomâu’. Fe allwch astudio Cymwysterau Llwybrau Mynediad mewn pynciau fel:

• Y Creadigol, Y Cyfryngau a Chelfyddydau Perfformio
• Dyniaethau
• TGCh
• Byw'n annibynnol
• Cymraeg a Chymraeg ail iaith

Mae TGAU yn gyrsiau lefel 1 neu 2 (yn ddibynnol ar y radd a gyflawnwyd) ac maent ar gael mewn amrywiaeth eang o bynciau academaidd a galwedigaethol. Maent ar gael i fyfyrwyr o unrhyw oed mewn ysgolion, colegau a chanolfannau dysgu eraill.

Graddau TGAU a lefelau

Fel arfer, maen nhw’n cael eu cyflawni mewn 2 flynedd ac yn cael eu graddio o A* - G yng Nghymru.

• Graddau A*-C (FfCCh Lefel 2)
• Graddau D-G (FfCCh Lefel 1)
• Gradd U = Methu Di-ddosbarth

Yn Lloegr, mae TGAU yn cael eu graddio ar raddfa o 9-1. Yn ddibynnol ar y TGAU sy’n cael eu cynnig yn eich ysgol neu goleg, gall rhai o’ch cymwysterau TGAU gael eu graddio o 9-1.

Gydag ambell TGAU, bydd pob arholiad ar ddiwedd y cwrs (cymwysterau llinol.) Bydd eraill yn fodiwlaidd.

Mae’n rhaid i fyfyrwyr ailsefyll pob arholiad pan fyddant yn ailsefyll TGAU llinol. Gall marciau asesiadau nad ydynt yn arholiadau gael eu hailddefnyddio.

Gellir cymryd TGAU yn Gymraeg neu'n Saesneg.

Beth allaf ei wneud â TGAU?

Dyma’r prif gymwysterau cyffredinol sy’n cael eu cymryd gan fyfyrwyr 16 oed ac maent yn cael eu defnyddio fel cymwysterau mynediad ar gyfer swyddi, astudiaeth bellach neu hyfforddiant.

Gwybod mwy am TGAU ar Cymwysterau Cymru.

UG a Safon Uwch yw’r prif gymwysterau cyffredinol ar Lefel 3 ac maent ar gael mewn amrywiaeth o bynciau academaidd a galwedigaethol.

Graddau Safon Uwch

Mae Safon Uwch fel arfer yn cael ei gwblhau mewn dwy flynedd a graddir hwy o A* - E.

Y nodweddion cyffredinol yng Nghymru, Lloegr a Gogledd Iwerddon yw:

• Graddau A - E ar gyfer UG
• Graddau A*- E ar gyfer Safon Uwch
• Mae cynnwys ar gyfer lefelau UG oddeutu hanner hwnnw ar gyfer Safon Uwch llawn
• Pob arholiad yn cael ei sefyll ar ddiwedd y cwrs (cymhwyster llinol)
• Mae’n rhaid i fyfyrwyr ailsefyll pob arholiad pan fyddant yn ailsefyll y cymhwyster. Gellir ailddefnyddio marciau asesiadau nad ydynt yn arholiadau

UG a Safon Uwch yng Nghymru a Gogledd Iwerddon:

• Mae lefel UG yn gymhwyster yn ei hun ac mae hefyd yn cyfrannu 40% at gyfanswm marciau Safon Uwch llawn
• Mae Safon Uwch yng Nghymru yn rhannu'r un cynnwys â Safon Uwch yn Lloegr, ond maent yn cynnwys persbectif Cymreig lle bo hynny'n briodol
• Mae Safon Uwch yng Nghymru yn cadw asesiadau ymarferol neu heb arholiad ble maent yn asesu rhan bwysig o'r pwnc, gyda'r asesiadau hyn yn cyfrannu at y radd derfynol
• Gall unedau UG a Safon Uwch unigol gael eu hailsefyll gan fyfyrwyr, unwaith yn unig
• Gall arholiadau UG gael eu cymryd ar ddiwedd cwrs UG neu ar y cyd ag A2

UG a Safon Uwch yn Lloegr:

• Nid yw lefelau UG yn cyfrannu at ganlyniadau Safon Uwch

Beth allaf ei wneud â Safon Uwch?

Fe'i defnyddir fel mynediad ar gyfer cyrsiau addysg uwch ar lefel 4, 5 neu 6, hyfforddiant pellach neu swydd. Yn draddodiadol, Safon Uwch yw’r llwybr mynediad i brifysgol ac addysg uwch a hyfforddiant ar gyfer sawl proffesiwn.

Gwybod mwy am Safon UG a Safon Uwch ar Cymwysterau Cymru.

Mae BTEC yn gymwysterau galwedigaethol neu’n seiliedig ar yrfa. Maent wedi eu cynllunio ar gyfer dysgwyr sydd â diddordeb mewn diwydiant penodol neu faes gwaith arbennig ac maent ar gael ar bob lefel dysgu. Maent ar gyfer myfyrwyr sy’n ei chael hi’n anodd dysgu ac ar gyfer gweithwyr proffesiynol sydd â lefel uchel o sgiliau.

Mae dros 2,000 o gymwysterau BTEC ar draws 16 o sectorau, yn cynnwys:

• Gwyddoniaeth gymhwysol
• Celf a Dylunio
• Busnes
• Gofal Plant
• Adeiladu
• Peirianneg
• Cyfryngau
• Iechyd a Gofal Cymdeithasol
• Lletygarwch
• TGCh
• Ar y tir
• Celfyddydau Perfformio
• Gwasanaethau Cyhoeddus
• Chwaraeon
• Teithio a Thwristiaeth

Lefelau BTEC

Mae BTECs yn gymwysterau hyblyg y gellir eu hastudio ar wahanol lefelau:

• Mae cymwysterau BTEC ar gael o lefel mynediad i lefel 8 ac yn amrywio o Ddiploma a Thystysgrifau Cychwynnol BTEC i Uwch Ddiploma BTEC, Tystysgrifau a Dyfarniadau
• Gellir eu hastudio ar y cyd â chymwysterau academaidd; ar lefel 2, ar y cyd â TGAU neu ar lefel 3, ar y cyd â Safon Uwch. Neu, gallant gael eu hastudio ar eu pennau eu hunain. Gallant hefyd gael eu hastudio fel rhan o raglen hyfforddiant fel prentisiaeth neu mewn swydd er mwyn ennill sgiliau arbenigol
• Rhennir BTEC mewn unedau. Ymhob lefel, mae’r cymwysterau ar gael mewn amrywiaeth o feintiau ac yn cymryd amseroedd gwahanol i’w cwblhau
• Gellir eu hastudio’n llawn amser neu’n rhan amser, mewn ysgolion, colegau neu yn y gweithle

Sut mae BTEC yn cael ei raddio?

Graddir BTEC gan ddefnyddio graddfa Llwyddo (Ll), Teilyngdod (T), Rhagoriaeth (Rh) a Rhagoriaeth* (Rh*).

Yn ddibynnol ar faint eich cwrs, gallwch dderbyn un, dwy neu dair gradd. Os nad yw’r gwaith yr ydych yn ei gynhyrchu o’r safon ar gyfer gradd Ll, Llwyddo, byddwch yn derbyn U sy’n golygu “Methiant – Di-ddosbarth.’

A allaf fynd i brifysgol â BTEC?

Mae BTEC Cenedlaethol yn gymwys ar gyfer pwyntiau UCAS, yn ddibynnol ar y math o gymhwyster a’r radd yr ydych yn ei chyflawni ac maent yn cael eu derbyn gan nifer o brifysgolion ar gyfer mynediad i wahanol gyrsiau.

Enghreifftiau:

Mae Diploma Atodol BTEC gradd M yn cyfateb i C ar Safon Uwch a 32 pwynt UCAS

Mae gradd D * D * ar gyfer Diploma BTEC yn cyfateb i 2 lefel A ar raddau gradd A * a 112 pwynt UCAS

Mae gradd D * D * ar gyfer Diploma Estynedig BTEC yn cyfateb i 3 Lefel A ar Radd A * a 168 pwynt UCAS

Gall nifer y pwyntiau UCAS fod yn eithaf gwahanol ar gyfer gwahanol gymwysterau a graddau. Defnyddiwch gyfrifiannell pwyntiau tariff UCAS  (dolen Saesneg) i wirio pwyntiau UCAS ar gyfer eich cymhwyster.

Gwybod mwy am gymwysterau galwedigaethol ar Cymwysterau Cymru.

Mae FfCCh/NVQ yn cynnwys amrywiaeth enfawr o yrfaoedd. Maent yn cael eu darparu yn y gweithle neu yn rhywle sydd wedi ei osod i fod yn le gwaith.

Nid ydynt yn gysylltiedig â chwrs neu raglen benodol. Mae FfCCh/NVQ yn cael eu Tori i lawr yn unedau bychan fel y gellir eu darparu a’u hasesu’n hyblyg yn y gweithle.

FfCCh/lefelau NVQ

Mae FfCCh/NVQ yn gymwysterau sy’n seiliedig yn y gweithle ac maent ar gael ar bob lefel. Fodd bynnag, mae’r mwyafrif o FfCCh/NVQ ar gael o lefelau 1 to 5.

Mae Cymhwyster Bagloriaeth Cymru (Bac) yn gymhwyster ar gyfer myfyrwyr 14 – 19 oed yng Nghymru. Mae gwobr Bagloriaeth Cymru yn seiliedig ar gyfuniadau penodol o gymwysterau i helpu i baratoi dysgwyr ar gyfer cyflogaeth, astudiaeth bellach a bywyd.

Nid oes arholiadau ar gyfer Bagloriaeth Cymru. Mae’r cymhwyster yn cynnwys 'Tystysgrif Her Sgiliau' ar y cyd â chymwysterau cefnogol.

Lefelau Bagloriaeth Cymru

Dyfarnir Bagloriaeth Cymru ar dair lefel:

• Bagloriaeth Sylfaenol Cymru: (lefel 1 - cyfateb i TGAU, graddau D, E, F, G). I’w defnyddio yng Nghyfnod Allweddol 4 neu wedi 16 oed. Graddir yn ôl Llwyddo* a Llwyddo
• Bagloriaeth Genedlaethol Cymru:(lefel 2 - cyfateb i raddau TGAU A*, A, B, C). I’w defnyddio yng Nghyfnod Allweddol 4 neu wedi 16 oed. Graddir yn A*, A, B a C
• Bagloriaeth Uwch Cymru (lefel 3 - cyfateb i Safon Uwch, UG). I’w defnyddio wedi 16 oed yn unig - graddir yn A* - E

Cynnwys Bagloriaeth Cymru

Mae 3 elfen i’r cymhwyster:

• Tystysgrif Her Sgiliau. Mae'r Dystysgrif Her Sgiliau (SCC) yn gymhwyster annibynnol, wedi'i raddio ac yn cael ei raddio fel cyfwerth â TGAU neu Lefel A neu gellir ei gymryd ochr yn ochr â TGAU neu Lefel A. Mae'n cynnwys 4 asesiad y mae'n rhaid i'r dysgwr eu cwblhau:
  • Prosiect unigol. Mae hwn yn aseiniad ar sail ymchwil ar bwnc o ddewis y dysgwr. Bydd y dysgwr yn gweithio’n annibynnol ar y prosiect er mwyn arddangos gwybodaeth a sgiliau er mwyn cynhyrchu archwiliad ysgrifenedig neu gynnyrch a gefnogir gan ymchwil ysgrifenedig
  • Her Mentergarwch a Chyflogadwyedd. Mae’r her hon yn annog dysgwyr i ddatblygu sgiliau mentergarwch er mwyn gwella cyflogadwyedd. Gall yr heriau hyn gael eu cynllunio gan ganolfan (ysgol/coleg,) cyflogwr neu gan sefydliadau cenedlaethol eraill
  • Her Ddinasyddiaeth Fyd-eang. Bydd dysgwyr yn arddangos dealltwriaeth o fater byd-eang ac yn ymateb yn briodol iddo. Gall yr heriau hyn gael eu cynllunio’n lleol neu’n genedlaethol
  • Her Gymunedol. Bydd dysgwyr yn dynodi, datblygu ac yn cyfranogi mewn cyfleoedd sydd o fudd i’r gymuned. Gall yr heriau hyn gael eu cynllunio’n lleol neu yn genedlaethol
• TGAU Iaith Saesneg nei Iaith Gymraeg a TGAU Mathemateg - Rhifedd
• Cymwysterau cefnogol fel TGAU eraill, cymwysterau UG / Safon Uwch a chymwysterau galwedigaethol

Mae’r Bac hefyd yn asesu sgiliau hanfodol sy’n cael eu datblygu mewn gwahanol ffyrdd trwy’r Dystysgrif Her Sgiliau neu ar draws y cwricwlwm. Mae’r sgiliau yma’n cynnwys:

• Llythrennedd
• Rhifedd
• Llythrennedd Digidol
• Meddwl Critigol a Datrys Problem
• Cynllunio a Threfnu
• Creadigrwydd a Dyfeisgarwch
• Effeithiolrwydd Personol

Allaf fynd i brifysgol â Bagloriaeth Cymru?

Gallwch ddefnyddio Bagloriaeth Cymru i fynd i addysg buwch. Byddai myfyriwr a fyddai’n astudio’r Fagloriaeth i lefel uwch fel arfer yn cyfuno ei astudiaeth ag Safon Uwch (neu gyfatebol) neu ragor.

Enghraifft:

Ar gyfer Bagloriaeth Uwch Gymreig A *, mae'r Dystysgrif Her Sgiliau yn gyfwerth ag A * ar Safon Uwch a 56 pwynt UCAS.

Gwiriwch ag UCAS(dolen Saesneg) a gyda’r brifysgol o’ch dewis er mwyn sicrhau fod Cymhwyster Bagloriaeth Cymru yn cael ei dderbyn fel mynediad ar gyfer y cwrs o’ch dewis.

Canfod rhagor ynghylch Cymhwyster Bagloriaeth Cymru ar Cymwysterau Cymru.

Canfod rhagor ynghylch Bagloriaeth Ryngwladol.

Mae cymwysterau Sgiliau Hanfodol Cymru wedi'u dylunio i ddatblygu'r sgiliau sydd eu hangen ar ddysgwyr ar gyfer dysgu pellach, cyflogaeth, a bywyd.

Mae cyfres cymwysterau Sgiliau Hanfodol Cymru yn cynnwys:

• Sgiliau Cymhwyso Rhif Hanfodol
• Sgiliau Cyfathrebu Hanfodol
• Sgiliau Llythrennedd Digidol Hanfodol
• Sgiliau Cyflogadwyedd Hanfodol

Gellir astudio Cymwysterau Sgiliau Hanfodol o lefel mynediad 1 hyd at lefel 3, heblaw am Sgiliau Cyflogadwyedd Hanfodol, sydd ar gael o lefel mynediad 3 hyd at lefel 3.

Maent wedi'u hanelu at bobl ifanc 14 – 19 oed mewn ysgolion a cholegau ac, fel Bagloriaeth Cymru, cant eu hastudio ar y cyd â phynciau eraill fel TGAU, Safon Uwch neu gyrsiau galwedigaethol.

Canfod rhagor am Gymwysterau Sgiliau Hanfodol Cymru ar Cymwysterau Cymru.

Mae Cymwysterau Proffesiynol a Diwydiant ar gael ar draws pob maes gwaith ac ar wahanol lefelau.

Mewn rhai swyddi, diwydiannau, a meysydd gwaith mae achrediadau neu gofrestriadau yn ofyniad statudol, gan gynnwys llawer o rolau gofal iechyd a'r diwydiant cyllid. Caiff y cymwysterau hyn yn eu hachredu a'u rheoleiddio gan gyrff proffesiynol ym mhob diwydiant neu faes gwaith.

Enghreifftiau o Gymwyseddau, Achrediadau a Chofrestriadau Diwydiant:
(Mae rhaid o'r dolenni isod yn Saesneg yn unig)

• Mae’n rhaid i feddygon gofrestru gyda’r General Medical Council (GMC) i ymarfer
• Dylyrfewyr Siartredig fod â chymhwysedd RICS (Royal Institution of Chartered Surveyors)
• Mae angen i nyrsys a bydwragedd gofrestru gyda’r Cyngor Nyrsio a Bydwreigiaeth
• Mae angen i Gyfrifwyr Siartredig gael cymhwysedd ACCA (Associate Chartered Certifed Accountant)
• Nid oes yn rhaid i weithwyr adeiladu â sgiliau fod â cherdyn CSCS (Construction Skills Certification Scheme) yn gyfreithiol i weithio ar safleoedd adeiladu, ond fel arfer mae angen iddynt ei gael
• Rhaid i Beirianwyr Nwy gofrestru ar y Gas Safe Register yn gyfreithiol

Mae Tystysgrif Addysg Uwch yn gymhwyster addysg uwch sy'n cael ei gynnig yn y DU. Mae'n gymhwyster annibynnol cydnabyddedig.

Mae graddau Tystysgrif Addysg Uwch yn:

• Gyfwerth â chymhwyster lefel 4 a gallai gymryd blwyddyn (llawn amser) neu ddwy flynedd (rhan-amser) i'w gwblhau
• Rhaid i fyfyrwyr gael o leiaf 120 o gredydau i ennill y cymhwyster.  Caiff credydau eu seilio ar y modiwlau unigol a gymerir yn y pwnc

Enghreifftiau o gyrsiau Addysg Uwch:

• Celfyddydau a Dyniaethau
• Cyfrifiadureg a TG a Chynllunio
• Ysgrifennu Creadigol
• Archaeoleg
• Adeiladu
• Gofal Cymdeithasol

Beth allaf ei wneud â Chymwysterau Addysg Uwch?

Gall cwblhau Tystysgrif Addysg Uwch arwain at ail flwyddyn o Radd Sylfaenol addas neu at raglen gradd anrhydedd.

Mae HNC a HND yn gyrsiau sy’n berthnasol i waith a gellir eu hastudio mewn colegau a phrifysgolion.

Lefelau HNC a HND

Mae HNC yn gymhwyster lefel 4 ac mae HND yn gymhwyster lefel 5.

Gall HND a HNC gael eu hastudio mewn nifer o bynciau, gan gynnwys:

• Rheoli Busnes
• Iechyd a Gofal Cymdeithasol
• Peirianneg Meddalwedd
• Peirianneg Gyffredinol
• Technoleg Drydanol ac Electronig

I ble all Tystysgrif Genedlaethol Uwch (HNC) Diploma Cenedlaethol Uwch (HND) arwain?

Mae HNC a HND yn rhoi’r rhoi’r sgiliau a’r wybodaeth sydd eu hangen ar ddysgwyr i weithio mewn swydd neu sector benodol.

Mae Tystysgrif Genedlaethol Uwch (HNC) yn cymryd blwyddyn, yn llawn amser i’w gwblhau a dwy flynedd yn rhan amser. Gall HNC ddatblygu i radd Sylfaen.

Mae Diploma Cenedlaethol Uwch (HND) yn cymryd dwy flynedd yn llawn amser i’w gwblhau. Gall gael ei gymryd yn rhan amser yn ogystal ond bydd yn cymryd rhagor o amser i’w gwblhau. Gellir ychwanegu at HNC a HND i ennill gradd Baglor.

Lefelau gradd

Graddau a chymwysterau addysg uwch. Gellir astudio gradd ar 4 lefel:

Gradd Sylfaen

Mae graddau sylfaen yn gyfuniad o waith academaidd a phrofiad gwaith er mwyn ennill sgiliau yn y gweithle. Maent yn cyfateb i gymhwyster lefel 5.

Mae’n ddefnyddiol i’r rhai sy’n dymuno astudio tra’n gweithio neu sydd am ennyn sgiliau proffesiynol a thechnegol i ddatblygu eu gyrfa.

Mae Gradd Sylfaen fel arfer yn cymryd dwy flynedd, yn llawn amser i’w chwblhau neu’n hwy ar gyfer myfyrwyr rhan amser. Gellir ychwanegu ar Radd Sylfaen er mwyn ennill gradd anrhydedd lawn.

Gradd Baglor

Dyma’r math mwyaf cyffredin o radd israddedig. Mae’n gymhwyster lefel 6 a gall gael ei gymeryd mewn gwahanol bynciau. Yn ddibynnol ar y math o bwnc a astudir, bydd y math o radd Fagloriaeth yn gwahaniaethu.

Y mathau mwyaf cyffredin o raddau Baglor yw: Baglor yn y y Celfyddydau (BA,) Baglor mewn Gwyddoniaeth (BSc,) Baglor yn y Gyfraith (LLB) a Baglor mewn Peirianneg (BEng).

Gall gradd Faglor gymryd 3-4 mlynedd i’w chwblhau.

Er mwyn dechrau ar radd Faglor, byd gofyn eich bod wedi bodloni gofynion mynediad y sefydliad ar gyfer y cwrs. Bydd niferoedd y pwyntiau UCAS(dolen Saesneg) fydd eu hangen arnoch er mwyn cael mynediad ar gwrs penodol yn ddibynnol ar ofynion y cwrs a’r brifysgol.

Fel arfer, Gradd Baglor yw isafswm y gofyniad ar gyfer nifer o broffesiynau.

Gradd Meistr

Mae gradd meistr yn cael ei hastudio ar ôl gradd Baglor. Mae’n gymhwyster lefel 7 a dyfernir y radd i fyfyrwyr sy’n dangos lefel uchel o ddeallusrwydd mewn pwnc neu destun arbennig. Mae’n gwrs dwys sydd fel arfer yn cynnwys ymchwil penodol ac ysgrifennu thesis.

Bydd gradd Meistr llawn amser yn parhau am oddeutu 1-2 flynedd. Gall astudiaeth rhan amser barhau am oddeutu 2- 4 mlynedd.

Yn ddibynnol ar y pwnc a fydd yn cael ei astudio, bydd y math o radd Meistr a fydd yn cael ei dyfarnu yn gwahaniaethu. Y mathau mwyaf cyffredin o raddau Meistr yw: Meistr yn y Celfyddydau (MA) a Meistr yn y Gwyddorau (MSc).

Doethuriaeth (PhD)

Ystyr PhD yw ‘Doethur mewn Athroniaeth.’ Mae Doethuriaeth yn radd ôl raddedig ac yn gyfystyr â chymhwyster lefel 8. Dyma’r radd uchaf un.

Mae’r radd yn galw am ymchwil annibynnol ar destun gwreiddiol a gall gymryd 3 blynedd neu ragor i’w chwblhau. Mae’n cynnwys ysgrifennu thesis neu draethawd sy’n seiliedig ar ymchwil helaeth a gwreiddiol.

Er mwyn gwneud PhD mae’r rhan fwyaf o brifysgolion yn disgwyl i ddysgwyr feddu ar radd Baglor a Meistr ond gall rhai dderbyn gradd Baglor.

Mae Diplomâu a Thystysgrifau i Raddedigion yn galluogi dysgwyr i adeiladu ar y sgiliau a'r wybodaeth a gafwyd wrth astudio gradd ac maent ar gael mewn amrywiaeth o bynciau.

Mae Diplomâu a Thystysgrifau i Raddedigion yn gyfwerth â chymhwyster lefel 7 ac fel arfer:

• Mae diploma i raddedigion llawn amser yn cymryd tua 30 wythnos i'w gwblhau
• Mae tystysgrif i raddedigion llawn amser yn cymryd tua 15 wythnos i'w gwblhau
• Mae rhai swyddi yn gofyn am gymhwyster Ôl-radd, megis Addysgu, TAR (Tystysgrif Addysg i Raddedigion) a Gwaith Cymdeithasol (PGDip mewn Gwaith Cymdeithasol)