Skip to main content
Llywodraeth Cymru EnglishCymraeg

Gwneud cais i'r brifysgol

Gwneud cais i'r brifysgol? Archwiliwch yr hyn sydd angen i chi ei wybod am ddyddiadau cau, dewis cyrsiau a phrifysgolion, ceisiadau, datganiadau personol, profion derbyn a chyllid.

Byddwch yn treulio 3 blynedd neu fwy yn astudio ac yn byw yn y brifysgol o'ch dewis. Bydd cyllido eich astudiaethau hefyd yn ymrwymiad ariannol mawr. Felly, mae'n bwysig gwneud eich ymchwil a dechrau paratoi ar gyfer eich cais yn gynnar.

Gwneir pob cais am gyrsiau addysg uwch yn ganolog drwy UCAS. (dolen Saesneg)

Dyddiadau a therfynau amser allweddol UCAS

Yr hyn sydd angen i chi ei wybod am ddyddiadau a therfynau amser:

  • Mae yna dyddiadau allweddol drwy gydol y flwyddyn, er enghraifft pan fydd ceisiadau’n agor a’r dyddiad cau ar gyfer cyflwyno ceisiadau
  • Gallwch wirio'r holl ddyddiadau allweddol, dyddiadau cau ar gyfer ceisiadau a mwy o wybodaeth ar UCAS Key dates (gwefan Saesneg yn unig)
  • Mae dyddiadau cau ar gyfer gwneud cais am feddygaeth, deintyddiaeth neu filfeddygaeth, neu ar gyfer Rhydychen neu Gaergrawnt yn gynharach na mwyafrif y cyrsiau eraill
  • Mae ceisiadau cerddoriaeth i UCAS Conservatoires hefyd yn wahanol. Gallwch gael rhagor o wybodaeth ar UCAS conservatoires when to apply (gwefan Saesneg yn unig)
  • Mae'n bwysig eich bod yn gwirio gyda'r prifysgolion unigol am y dyddiad cau ar gyfer ceisiadau

Amserlen dyddiadau allweddol

14 Ionawr 2026 (6:00pm amser y DU)
Mae ceisiadau UCAS yn cau ar gyfer y rhan fwyaf o gyrsiau israddedig

Dydd Mercher 14 Ionawr 2026 yw'r dyddiad cau ar gyfer y rhan fwyaf o gyrsiau israddedig a'r rhan fwyaf o gyrsiau dawns conservatoire, drama, a theatr gerdd.

Show more
26 Chwefror 2026
UCAS Extra yn agor

Os ydych chi wedi defnyddio pob un o'ch 5 dewis wrth wneud cais drwy UCAS, ond heb dderbyn unrhyw gynigion, neu os ydych chi wedi eu gwrthod, gydag Extra gallwch ychwanegu dewis ychwanegol.

Ewch i UCAS i gael gwybod mwy am UCAS Extra (dolen Saesneg) a sut mae'n gweithio.

Show more
30 Mehefin 2026 (6:00pm amser y DU)
Bydd ceisiadau a dderbynnir erbyn y dyddiad hwn yn cael eu hanfon at brifysgolion

Bydd ceisiadau a dderbynnir erbyn dydd Mawrth 30 Mehefin 2026 am 6:00pm yn cael eu hanfon at brifysgolion a cholegau. Bydd unrhyw geisiadau a dderbynnir ar ôl yr amser hwn yn mynd trwy’r system glirio yn awtomatig.

Show more
1 Gorffennaf 2026
Diwrnod olaf i ddewis UCAS Extra gael ei ychwanegu

1 Gorffennaf 2026 yw'r diwrnod olaf y gallwch ychwanegu dewis Extra at eich cais. Os ydych wedi methu â gwneud cais ar gyfer Extra neu os nad oes gennych chi unrhyw gynigion o hyd gallwch wneud cais trwy’r system glirio.

Show more
2 Gorffennaf 2026
Clirio'n agor

Os nad oes gennych chi unrhyw gynigion neu os nad yw'ch canlyniadau chi fel y disgwyl, gallwch wneud cais am le yn y brifysgol trwy'r System glirio. Mwy o wybodaeth am Y System Glirio.

Mae'r system glirio yn agor ar 2 Gorffennaf 2026. Gwneud cais am gyrsiau sydd ar gael drwy offferyn chwilio UCAS (dolen Saesneg).

Show more

Dewis y cwrs cywir

Gwneud yn siŵr eich bod chi'n dewis cwrs sy'n iawn i chi yw'r rhan bwysicaf o'ch cais. Mae yna lawer o benderfyniadau i wneud:

  • Pa bwnc?
  • Pa gwrs? Dysgwch fwy ar sut i ddewis y pwnc neu gwrs cywir
  • Llawn amser, rhan-amser neu ddysgu o bell?
  • Beth am Gwrs gradd rhyngosod?
  • Beth yw'r gobeithion o ran swyddi?
  • Pa gwrs sydd ei angen ar gyfer eich syniad gyrfa?
  • Beth yw'r gofynion mynediad?

Dechreuwch gydag  offeryn chwilio UCAS i chwilio am gyrsiau a gwneud mwy o ymchwil gan ddefnyddio gwefannau prifysgolion unigol.

Dewis prifysgolion

Byddwch yn astudio ac yn byw yn y brifysgol rydych chi'n ei ddewis am 3 blynedd neu fwy, felly mae'n bwysig eich bod chi'n meddwl yn ofalus am eich penderfyniad ac yn ystyried y cwestiynau hyn i'ch helpu i benderfynu:

  • Ydych chi eisiau bod yn bell o gartref neu'n agos?
  • A fyddai'n well gennych brifysgol ar gampws neu brifysgol mewn dinas?
  • Pa glybiau eraill a chyfleusterau prifysgol sy'n bwysig i chi, er enghraifft, clybiau chwaraeon prifysgol?
  • Pa mor ddrud fydd hi i fyw yn y dref neu'r ddinas?

Efallai y bydd rhai prifysgolion yn cynnig cyfuniad o ddiwrnodau agored 'ar-lein' ac 'yn bersonol'.

Gallwch wneud digon o ymchwil ar wefannau prifysgol ond nid yw hyn byth cystal ag ymweld â'r brifysgol ar ddiwrnod agored. Defnyddiwch opendays.com i wirio pryd mae prifysgolion yn cynnal eu diwrnodau agored ac ewch ar ymweliad.

Gallwn eich helpu i baratoi a gwneud y mwyaf o ddiwrnodau agored eich Prifysgol.

Dolenni defnyddiol ar gyfer ymchwilio i gyrsiau a phrifysgolion

Archwiliwch gyrsiau a phrifysgolion ar y gwefannau canlynol (mae rhai o'r dolenni hyn yn Saesneg yn unig):

Cryfhau eich cais

Dod o hyd i brofiad gwaith neu waith gwirfoddol

Mae prifysgolion eisiau gweld eich bod wedi ymrwymo i'r cwrs, pwnc neu faes gyrfa. Mae profiad gwaith neu wirfoddoli nid yn unig yn ffordd wych o roi cynnig ar eich syniadau gyrfa, ond gall helpu i ddatblygu'r sgiliau y bydd eu hangen arnoch a dangos eich angerdd am y pwnc.

Dysgwch sut y gallech wirfoddoli neu gael profiad gwaith.

Cymryd rhan mewn gweithgareddau uwch-gwricwlaidd

Ffordd arall o ddangos eich ymrwymiad a'ch angerdd am y pwnc neu'r cwrs yw trwy gymryd rhan mewn gweithgareddau cyfoethogi academaidd neu ‘weithgareddau uwch-gwricwlaidd'. Bydd y rhain yn ychwanegol at eich gwaith cwrs arferol. Gallech chi:

  • Ddarllen o gwmpas y pwnc, a bod yn gyfredol ynglŷn â'r materion diweddaraf yn y maes
  • Ymuno â chymdeithasau academaidd a mynd i ddarlithoedd ychwanegol
  • Tanysgrifio i gyfnodolyn neu gylchgrawn perthnasol
  • Efallai hyd yn oed sefydlu eich clwb pwnc penodol eich hun yn eich ysgol neu goleg

Bydd y gweithgareddau hyn nid yn unig yn dangos eich ymrwymiad a'ch brwdfrydedd, ond bod gennych feddwl chwilfrydig ac angerdd dros ddysgu.

Mwy o syniadau ar gael yn 'The 34 Best Super-Curricular Activities for Applicants to Top Universities' Academi Royale Rhydychen. (dolen Saesneg)

Ysgrifennu eich datganiad personol

Eich datganiad personol yw eich cyfle chi i greu argraff gyda’ch cais. Mae eich datganiad personol yr un mor bwysig â'ch cymwysterau a'ch graddau chi. Dechreuwch baratoi a drafftio'ch datganiad yn gynnar. Efallai y bydd angen sawl drafft cyn i chi fod yn hapus ag ef:

  • Ewch i wefan UCAS i gael gwybodaeth ar how to write a UCAS undergraduate personal statement
  • Ymchwiliwch i enghreifftiau o ddatganiadau personol sy'n benodol i'r pwnc. Mae rhai ar The Student Room a University Compare ond cofiwch beidio â chopïo (dolen Saesneg)
  • Ysgrifennwch eich datganiad i ddangos eich bod yn addas a fod gennych ddiddordeb yn y cyrsiau rydych chi'n gwneud cais amdanyn nhw. Cofiwch mai dim ond un datganiad personol y gallwch gyflwyno ar y cais UCAS
  • Gofynnwch i athrawon, ffrindiau a theulu brawfddarllen eich datganiad

O 2026 ymlaen, mae Datganiad Personol UCAS yn newid. Yn lle cwblhau un datganiad hirach, byddwch yn ateb tri chwestiwn ar y canlynol:

  • Pam rydych chi eisiau astudio'r pwnc neu'r cwrs?
  • Sut mae eich cymwysterau a'ch astudiaethau wedi eich helpu i baratoi ar gyfer y cwrs?
  • Sut rydych chi wedi bod yn paratoi y tu allan i addysg, er enghraifft profiad gwaith a pham mae'r profiadau hyn yn ddefnyddiol?

Dysgwch fwy am y datganiad personol newydd ar wefan UCAS.

Paratoi ar gyfer profion derbyn

Yn dibynnu ar y cwrs a'r brifysgol, efallai y bydd gofyn i chi gymryd prawf gallu neu  brawf derbyn neu gyflwyno portffolio o'ch gwaith. Rhai enghreifftiau:

  • Bydd y rhan fwyaf o gyrsiau mewn Meddygaeth, Deintyddiaeth a Milfeddygaeth yn gofyn i chi gymryd prawf gallu fel Prawf Tueddfryd Clinigol y Brifysgol (UCAT) (dolen Saesneg)
  • Mae gan Rydychen a Chaergrawnt brofion ac asesiadau derbyn sy'n benodol i gyrsiau
  • Efallai y bydd angen cwblhau cyrsiau'r Gyfraith – LNAT – Law National Aptitude Test
  • Mae llawer o gyrsiau celfyddydau a chreadigol fel Ffotograffiaeth neu Bensaernïaeth yn gofyn i chi gyflwyno portffolio o'ch gwaith

Gwiriwch wefan y brifysgol neu UCAS pa brofion neu gyflwyniadau eraill sy'n ofynnol ar gyfer eich cwrs a'r dyddiadau cau ar gyfer sefyll y prawf neu gyflwyno gwaith.

Rhowch gynnig ar gwblhau profion sampl ar-lein. Rhowch ddigon o amser i chi'ch hun i baratoi unrhyw bortffolios neu gyflwyniadau eraill sydd eu hangen.

Gwiriwch ddyddiadau cau ar gyfer profion a chyflwyniadau gwaith. Cofiwch fod y rhain yn aml cyn dyddiad cau ceisiadau UCAS.

Archwiliwch fwy am brofion derbyn:

Cael geirda addas

Cofiwch fod angen geirda arnoch gan eich ysgol neu goleg. Dysgwch fwy ar References for UCAS undergraduate applications ar UCAS.

Paratoi ar gyfer cyfweliadau a chlyweliadau

Efallai y cewch eich gwahodd i gyfweliad neu glyweliad. Bydd hyn yn amrywio yn dibynnu ar y pwnc a'r brifysgol, mae rhai enghreifftiau'n cynnwys:

  • Bydd y rhan fwyaf o gyrsiau meddygaeth, deintyddiaeth a milfeddygaeth yn eich gwahodd i gyfweliad
  • Efallai y bydd angen cyfweliad ar gyrsiau galwedigaethol eraill fel nyrsio
  • Mae Rhydychen a Chaergrawnt yn gwahodd am gyfweliad
  • Fel arfer, mae angen clyweliad ar gyrsiau celfyddydau perfformio

Gwiriwch fanylion derbyn y brifysgol a'r cwrs rydych chi'n meddwl amdano. Edrychwch ar undergraduate interview invitations ar UCAS.

Cyllido eich astudiaethau

Ymchwiliwch i gyllido eich astudiaethau yn gynnar a gwnewch nodyn o'r dyddiadau cau ar gyfer ceisiadau am gyllid. Dysgwch fwy ar wefan Cyllid Myfyrwyr Cymru.

Rhagor o wybodaeth

Efallai i chi hefyd hoffi

Dyddiau agored mewn prifysgolion

Dysgwch am bwysigrwydd diwrnodau agored i ddewis prifysgol. Cewch yr awgrymiadau gorau am baratoi at ddiwrnodau agored a beth i'w wneud ar y dydd.

Sut i gael profiad

Mae cyflogwyr yn gwerthfawrogi profiad. Cewch wybod sut mae ei gael, gan gynnwys drwy brofiad gwaith, gwirfoddoli ac interniaeth.

Cyllid ar gyfer prifysgol

Cyllid prifysgol, gan gynnwys benthyciadau a grantiau Cyllid Myfyrwyr Cymru am ffioedd dysgu a chostau byw, sut mae ymgeisio ac ad-dalu. 

Blwyddyn i ffwrdd

Cewch wybod a ydy blwyddyn i ffwrdd yn addas i chi, a gweld ein rhestr o bethau i'w hystyried. Darllenwch enghreifftiau o sut mae treulio blwyddyn i ffwrdd. 

Beth yw clirio?

Beth sydd angen ichi ei wybod am system glirio'r brifysgol a sut mae ymgeisio drwy system glirio.

Astudio dramor

Dod o hyd i wybodaeth a dolenni defnyddiol i helpu i archwilio astudio dramor.

Opsiynau yn 18

Eisiau meddwl eto am eich opsiynau? Cymerwch olwg ar eich holl opsiynau yn 18.