Gwneud cais i'r brifysgol? Archwiliwch yr hyn sydd angen i chi ei wybod am ddyddiadau cau, dewis cyrsiau a phrifysgolion, ceisiadau, datganiadau personol, profion derbyn a chyllid.
Byddwch yn treulio 3 blynedd neu fwy yn astudio ac yn byw yn y brifysgol o'ch dewis. Bydd cyllido eich astudiaethau hefyd yn ymrwymiad ariannol mawr. Felly, mae'n bwysig gwneud eich ymchwil a dechrau paratoi ar gyfer eich cais yn gynnar.
Gwneir pob cais am gyrsiau addysg uwch yn ganolog drwy UCAS. (dolen Saesneg)
Dyddiadau a therfynau amser allweddol UCAS
Yr hyn sydd angen i chi ei wybod am ddyddiadau a therfynau amser:
- Mae yna dyddiadau allweddol drwy gydol y flwyddyn, er enghraifft pan fydd ceisiadau’n agor a’r dyddiad cau ar gyfer cyflwyno ceisiadau
- Gallwch wirio'r holl ddyddiadau allweddol, dyddiadau cau ar gyfer ceisiadau a mwy o wybodaeth ar UCAS Key dates (gwefan Saesneg yn unig)
- Mae dyddiadau cau ar gyfer gwneud cais am feddygaeth, deintyddiaeth neu filfeddygaeth, neu ar gyfer Rhydychen neu Gaergrawnt yn gynharach na mwyafrif y cyrsiau eraill
- Mae ceisiadau cerddoriaeth i UCAS Conservatoires hefyd yn wahanol. Gallwch gael rhagor o wybodaeth ar UCAS conservatoires when to apply (gwefan Saesneg yn unig)
- Mae'n bwysig eich bod yn gwirio gyda'r prifysgolion unigol am y dyddiad cau ar gyfer ceisiadau
Amserlen dyddiadau allweddol
Dydd Mercher 14 Ionawr 2026 yw'r dyddiad cau ar gyfer y rhan fwyaf o gyrsiau israddedig a'r rhan fwyaf o gyrsiau dawns conservatoire, drama, a theatr gerdd.
Os ydych chi wedi defnyddio pob un o'ch 5 dewis wrth wneud cais drwy UCAS, ond heb dderbyn unrhyw gynigion, neu os ydych chi wedi eu gwrthod, gydag Extra gallwch ychwanegu dewis ychwanegol.
Ewch i UCAS i gael gwybod mwy am UCAS Extra (dolen Saesneg) a sut mae'n gweithio.
Bydd ceisiadau a dderbynnir erbyn dydd Mawrth 30 Mehefin 2026 am 6:00pm yn cael eu hanfon at brifysgolion a cholegau. Bydd unrhyw geisiadau a dderbynnir ar ôl yr amser hwn yn mynd trwy’r system glirio yn awtomatig.
1 Gorffennaf 2026 yw'r diwrnod olaf y gallwch ychwanegu dewis Extra at eich cais. Os ydych wedi methu â gwneud cais ar gyfer Extra neu os nad oes gennych chi unrhyw gynigion o hyd gallwch wneud cais trwy’r system glirio.
Os nad oes gennych chi unrhyw gynigion neu os nad yw'ch canlyniadau chi fel y disgwyl, gallwch wneud cais am le yn y brifysgol trwy'r System glirio. Mwy o wybodaeth am Y System Glirio.
Mae'r system glirio yn agor ar 2 Gorffennaf 2026. Gwneud cais am gyrsiau sydd ar gael drwy offferyn chwilio UCAS (dolen Saesneg).
Dewis y cwrs cywir
Gwneud yn siŵr eich bod chi'n dewis cwrs sy'n iawn i chi yw'r rhan bwysicaf o'ch cais. Mae yna lawer o benderfyniadau i wneud:
- Pa bwnc?
- Pa gwrs? Dysgwch fwy ar sut i ddewis y pwnc neu gwrs cywir
- Llawn amser, rhan-amser neu ddysgu o bell?
- Beth am Gwrs gradd rhyngosod?
- Beth yw'r gobeithion o ran swyddi?
- Pa gwrs sydd ei angen ar gyfer eich syniad gyrfa?
- Beth yw'r gofynion mynediad?
Dechreuwch gydag offeryn chwilio UCAS i chwilio am gyrsiau a gwneud mwy o ymchwil gan ddefnyddio gwefannau prifysgolion unigol.
Dewis prifysgolion
Byddwch yn astudio ac yn byw yn y brifysgol rydych chi'n ei ddewis am 3 blynedd neu fwy, felly mae'n bwysig eich bod chi'n meddwl yn ofalus am eich penderfyniad ac yn ystyried y cwestiynau hyn i'ch helpu i benderfynu:
- Ydych chi eisiau bod yn bell o gartref neu'n agos?
- A fyddai'n well gennych brifysgol ar gampws neu brifysgol mewn dinas?
- Pa glybiau eraill a chyfleusterau prifysgol sy'n bwysig i chi, er enghraifft, clybiau chwaraeon prifysgol?
- Pa mor ddrud fydd hi i fyw yn y dref neu'r ddinas?
Efallai y bydd rhai prifysgolion yn cynnig cyfuniad o ddiwrnodau agored 'ar-lein' ac 'yn bersonol'.
Gallwch wneud digon o ymchwil ar wefannau prifysgol ond nid yw hyn byth cystal ag ymweld â'r brifysgol ar ddiwrnod agored. Defnyddiwch opendays.com i wirio pryd mae prifysgolion yn cynnal eu diwrnodau agored ac ewch ar ymweliad.
Gallwn eich helpu i baratoi a gwneud y mwyaf o ddiwrnodau agored eich Prifysgol.
Dolenni defnyddiol ar gyfer ymchwilio i gyrsiau a phrifysgolion
Archwiliwch gyrsiau a phrifysgolion ar y gwefannau canlynol (mae rhai o'r dolenni hyn yn Saesneg yn unig):
- UCAS
- The Student Room Uni Guide
- Cymharu Prifysgolion
- Canllaw Prifysgol y Guardian
- The Complete University Guide
- Opendays.com
- Discover uni
- University Ready - Y Brifysgol Agored
Cryfhau eich cais
Dod o hyd i brofiad gwaith neu waith gwirfoddol
Mae prifysgolion eisiau gweld eich bod wedi ymrwymo i'r cwrs, pwnc neu faes gyrfa. Mae profiad gwaith neu wirfoddoli nid yn unig yn ffordd wych o roi cynnig ar eich syniadau gyrfa, ond gall helpu i ddatblygu'r sgiliau y bydd eu hangen arnoch a dangos eich angerdd am y pwnc.
Dysgwch sut y gallech wirfoddoli neu gael profiad gwaith.
Cymryd rhan mewn gweithgareddau uwch-gwricwlaidd
Ffordd arall o ddangos eich ymrwymiad a'ch angerdd am y pwnc neu'r cwrs yw trwy gymryd rhan mewn gweithgareddau cyfoethogi academaidd neu ‘weithgareddau uwch-gwricwlaidd'. Bydd y rhain yn ychwanegol at eich gwaith cwrs arferol. Gallech chi:
- Ddarllen o gwmpas y pwnc, a bod yn gyfredol ynglŷn â'r materion diweddaraf yn y maes
- Ymuno â chymdeithasau academaidd a mynd i ddarlithoedd ychwanegol
- Tanysgrifio i gyfnodolyn neu gylchgrawn perthnasol
- Efallai hyd yn oed sefydlu eich clwb pwnc penodol eich hun yn eich ysgol neu goleg
Bydd y gweithgareddau hyn nid yn unig yn dangos eich ymrwymiad a'ch brwdfrydedd, ond bod gennych feddwl chwilfrydig ac angerdd dros ddysgu.
Mwy o syniadau ar gael yn 'The 34 Best Super-Curricular Activities for Applicants to Top Universities' Academi Royale Rhydychen. (dolen Saesneg)
Ysgrifennu eich datganiad personol
Eich datganiad personol yw eich cyfle chi i greu argraff gyda’ch cais. Mae eich datganiad personol yr un mor bwysig â'ch cymwysterau a'ch graddau chi. Dechreuwch baratoi a drafftio'ch datganiad yn gynnar. Efallai y bydd angen sawl drafft cyn i chi fod yn hapus ag ef:
- Ewch i wefan UCAS i gael gwybodaeth ar how to write a UCAS undergraduate personal statement
- Ymchwiliwch i enghreifftiau o ddatganiadau personol sy'n benodol i'r pwnc. Mae rhai ar The Student Room a University Compare ond cofiwch beidio â chopïo (dolen Saesneg)
- Ysgrifennwch eich datganiad i ddangos eich bod yn addas a fod gennych ddiddordeb yn y cyrsiau rydych chi'n gwneud cais amdanyn nhw. Cofiwch mai dim ond un datganiad personol y gallwch gyflwyno ar y cais UCAS
- Gofynnwch i athrawon, ffrindiau a theulu brawfddarllen eich datganiad
O 2026 ymlaen, mae Datganiad Personol UCAS yn newid. Yn lle cwblhau un datganiad hirach, byddwch yn ateb tri chwestiwn ar y canlynol:
- Pam rydych chi eisiau astudio'r pwnc neu'r cwrs?
- Sut mae eich cymwysterau a'ch astudiaethau wedi eich helpu i baratoi ar gyfer y cwrs?
- Sut rydych chi wedi bod yn paratoi y tu allan i addysg, er enghraifft profiad gwaith a pham mae'r profiadau hyn yn ddefnyddiol?
Dysgwch fwy am y datganiad personol newydd ar wefan UCAS.
Paratoi ar gyfer profion derbyn
Yn dibynnu ar y cwrs a'r brifysgol, efallai y bydd gofyn i chi gymryd prawf gallu neu brawf derbyn neu gyflwyno portffolio o'ch gwaith. Rhai enghreifftiau:
- Bydd y rhan fwyaf o gyrsiau mewn Meddygaeth, Deintyddiaeth a Milfeddygaeth yn gofyn i chi gymryd prawf gallu fel Prawf Tueddfryd Clinigol y Brifysgol (UCAT) (dolen Saesneg)
- Mae gan Rydychen a Chaergrawnt brofion ac asesiadau derbyn sy'n benodol i gyrsiau
- Efallai y bydd angen cwblhau cyrsiau'r Gyfraith – LNAT – Law National Aptitude Test
- Mae llawer o gyrsiau celfyddydau a chreadigol fel Ffotograffiaeth neu Bensaernïaeth yn gofyn i chi gyflwyno portffolio o'ch gwaith
Gwiriwch wefan y brifysgol neu UCAS pa brofion neu gyflwyniadau eraill sy'n ofynnol ar gyfer eich cwrs a'r dyddiadau cau ar gyfer sefyll y prawf neu gyflwyno gwaith.
Rhowch gynnig ar gwblhau profion sampl ar-lein. Rhowch ddigon o amser i chi'ch hun i baratoi unrhyw bortffolios neu gyflwyniadau eraill sydd eu hangen.
Archwiliwch fwy am brofion derbyn:
- Profion Derbyn (UCAS)
- LNAT – Law National Aptitude Test
- Profion Ymarfer UCAT
- Prawf Tueddfryd Clinigol y Brifysgol (UCAT)
Cael geirda addas
Cofiwch fod angen geirda arnoch gan eich ysgol neu goleg. Dysgwch fwy ar References for UCAS undergraduate applications ar UCAS.
Paratoi ar gyfer cyfweliadau a chlyweliadau
Efallai y cewch eich gwahodd i gyfweliad neu glyweliad. Bydd hyn yn amrywio yn dibynnu ar y pwnc a'r brifysgol, mae rhai enghreifftiau'n cynnwys:
- Bydd y rhan fwyaf o gyrsiau meddygaeth, deintyddiaeth a milfeddygaeth yn eich gwahodd i gyfweliad
- Efallai y bydd angen cyfweliad ar gyrsiau galwedigaethol eraill fel nyrsio
- Mae Rhydychen a Chaergrawnt yn gwahodd am gyfweliad
- Fel arfer, mae angen clyweliad ar gyrsiau celfyddydau perfformio
Gwiriwch fanylion derbyn y brifysgol a'r cwrs rydych chi'n meddwl amdano. Edrychwch ar undergraduate interview invitations ar UCAS.
Cyllido eich astudiaethau
Ymchwiliwch i gyllido eich astudiaethau yn gynnar a gwnewch nodyn o'r dyddiadau cau ar gyfer ceisiadau am gyllid. Dysgwch fwy ar wefan Cyllid Myfyrwyr Cymru.
Rhagor o wybodaeth
Efallai i chi hefyd hoffi
Dysgwch am bwysigrwydd diwrnodau agored i ddewis prifysgol. Cewch yr awgrymiadau gorau am baratoi at ddiwrnodau agored a beth i'w wneud ar y dydd.
Mae cyflogwyr yn gwerthfawrogi profiad. Cewch wybod sut mae ei gael, gan gynnwys drwy brofiad gwaith, gwirfoddoli ac interniaeth.
Cyllid prifysgol, gan gynnwys benthyciadau a grantiau Cyllid Myfyrwyr Cymru am ffioedd dysgu a chostau byw, sut mae ymgeisio ac ad-dalu.
Cewch wybod a ydy blwyddyn i ffwrdd yn addas i chi, a gweld ein rhestr o bethau i'w hystyried. Darllenwch enghreifftiau o sut mae treulio blwyddyn i ffwrdd.
Beth sydd angen ichi ei wybod am system glirio'r brifysgol a sut mae ymgeisio drwy system glirio.
Dod o hyd i wybodaeth a dolenni defnyddiol i helpu i archwilio astudio dramor.
Eisiau meddwl eto am eich opsiynau? Cymerwch olwg ar eich holl opsiynau yn 18.