Gallwch helpu'ch plentyn i baratoi ar gyfer marchnad swyddi sy'n newid yn barhaus. Gall dod i wybod am swyddi a sgiliau sydd eu hangen ar gyflogwyr a diwydiannau sy'n tyfu wneud penderfyniadau sy'n ymwneud â gyrfa yn haws.
Beth yw gwybodaeth am y farchnad lafur?
Mae gwybodaeth am y farchnad lafur (GML) yn rhoi trosolwg defnyddiol o'r farchnad swyddi.
Mae GML yn rhoi ffeithiau am dueddiadau cyflogaeth heddiw ac yn y dyfodol. Gall fod yn lleol, yn rhanbarthol, neu'n genedlaethol.
Sut y gall GML helpu
Os yw eich plentyn mewn addysg, gellir defnyddio GML i ddatblygu eu diddordeb yn eu bywyd gwaith yn y dyfodol. Gall helpu i ddod o hyd i lwybrau gyrfa sy'n cyd-fynd â'u sgiliau a'u diddordebau. Anogwch nhw i feddwl am yr hyn mae nhw eisiau ei wneud, yn hytrach na’r hyn mae nhw eisiau bod.
Gallant hefyd ddefnyddio GML i leihau ar eu dewisiadau. Er enghraifft, wrth ystyried a ddylid parhau mewn addysg, dod o hyd i gyfleoedd hyfforddi neu brentisiaeth neu ddechrau gweithio.
Wrth iddynt symud i hyfforddiant neu gyflogaeth, gallant ei ddefnyddio i nodi cyfleoedd gwaith neu sgiliau defnyddiol i'w datblygu.
Sut i ddefnyddio GML
Gallech chi a’ch plentyn ystyried y canlynol:
Sut brofiad yw gwneud swydd benodol
- Sut mae'ch plentyn yn teimlo am realiti'r swydd o ddydd i ddydd?
- Ydy'r swydd yn rhywbeth maen nhw'n teimlo'n angerddol yn ei gylch?
Cyflog
- Pa mor bwysig yw arian i'ch plentyn?
- Beth yw'r cyflog i rywun sydd newydd ddechrau ym myd gwaith a rhywun sydd â mwy o brofiad?
- Sut mae'r cyflog yn cymharu â swyddi eraill mae nhw'n eu hystyried?
Galw
- A ragwelir y bydd y galw am bobl sy'n cyflawni'r rôl hon yn cynyddu neu'n lleihau?
- A oes llawer o bobl yn gwneud y rôl hon yng Nghymru neu yn eich rhanbarth chi?
- Sut mae'ch plentyn yn teimlo am wynebu mwy o gystadleuaeth am y rôl os yw'r galw yn gostwng?
Y cymwysterau neu'r sgiliau sydd eu hangen
- Oes yna wahanol lwybrau i'r swydd hon?
- Oes yna unrhyw ofynion sylfaenol neu hanfodol ar gyfer y rôl?
- Oes gan eich plentyn y sgiliau angenrheidiol neu a all eu datblygu?
- Ydy'r cymwysterau gofynnol yn realistig ar gyfer eich plentyn?
- Pa mor hir mae'n ei gymryd i wneud y cymwysterau?
- Ble gellir astudio'r cymwysterau?
- Sut gellir ariannu'r cymwysterau?
Diddordebau
- A oes gan eich plentyn ddiddordebau sy'n berthnasol i rôl?
Swyddi yn y rhanbarth
- Oes yna lawer o swyddi fel hyn yn cael eu hysbysebu yn eich rhanbarth?
- Sut mae'ch plentyn yn teimlo am symud neu deithio os oes angen?
- Ydy gweithio o bell yn bosibilrwydd?
Beth sy'n digwydd yn y diwydiant
- Oes yna unrhyw ddatblygiadau a allai effeithio ar swyddi yn eich rhanbarth neu'r sector hwn? Er enghraifft, cwmnïau newydd sy'n ehangu neu'n agor yn eich ardal neu gwmnïau sy'n cau
Pethau i'w cofio pan fyddwch yn defnyddio GML
Nid bwriad GML yw rhoi darlun cyflawn na dweud wrth eich plentyn beth i'w wneud. Nid yw GML wedi'i deilwra i anghenion personol. Ni ddylai fod yr unig ffactor pan fydd eich plentyn yn gwneud penderfyniad.
Peidiwch ag anghofio bod:
- Mae GML yn seiliedig ar dueddiadau a chyfartaleddau. Mae'r rhain yn cuddio llawer o amrywiaeth
- Nid yw graddedigion bob amser yn ennill mwy na'r rhai sydd wedi hyfforddi trwy brentisiaeth neu gymhwyster NVQ
- Gall ffactorau fel y cyflogwr a'r ardal leol effeithio ar lefelau cyflog a swyddi sydd ar gael. Gall fod amrywiaeth eang yng nghyflogau pobl sydd â'r un teitl swydd
- Weithiau gall yr un swydd fod ag enwau gwahanol. Mae’n bwysig edrych y tu hwnt i deitl y swydd a dysgu beth yw’r rôl, y sgiliau sydd eu hangen, neu’r hyn y mae cyflogwr yn chwilio amdano
- Gallai swyddi sy'n dirywio olygu bod mwy o gystadleuaeth neu ei bod ychydig yn anoddach dod o hyd i swyddi gwag. Ond gallai fod cyfleoedd o hyd
- Mae'n dda annog eich plentyn i ddysgu mwy am wahanol rolau. Gallai dewis gyrfa (neu beidio) yn seiliedig ar deitl swydd yn unig arwain at benderfyniad gwael neu gyfle a gollwyd
Dod o hyd i GML ar ein gwefan
Offer GML
Fideos Dyfodol Gwaith yng Nghymru
Dewch i wybod mwy am rai o'r swyddi sydd ar gael nawr ac yn y dyfodol yng Nghymru.
Dewch i wybod rhai o'r sgiliau a'r rhinweddau y mae cyflogwyr yn chwilio amdanynt.
Dewch i wybod sut mae technoleg yn newid ac yn effeithio ar eich byd gwaith.
Paratoi ar gyfer y dyfodol
Mae'r farchnad lafur wastad yn newid. Bydd eich plentyn yn elwa o ddatblygu sgiliau y gall eu trosglwyddo o un swydd i'r llall gan y gallai fod angen iddo newid gyrfa yn ystod ei fywyd gwaith.
Sgiliau trosglwyddadwy yw pethau y mae pob cyflogwr yn chwilio amdanynt, fel:
- Datrys problemau
- Gwaith tîm a chydweithio
- Cyfathrebu
- Hyblygrwydd
- Parodrwydd i addasu
- Sgiliau digidol neu TG
Bydd dysgu gydol oes yn bwysig hefyd. Anogwch eich plentyn i ddeall a chofleidio hyn. Bydd diweddaru ac ymestyn gwybodaeth a sgiliau drwy gydol eu bywyd gwaith yn hanfodol.
Y Gymraeg a gyrfaoedd
Gallai meddu ar sgiliau Cymraeg arwain at fwy o gyfleoedd gwaith. Mae rhai swyddi a hysbysebir yng Nghymru yn gofyn am y Gymraeg fel sgil hanfodol neu ddymunol.
Rhaid i bob sefydliad sector cyhoeddus yng Nghymru ddarparu gwasanaethau Cymraeg. Gall sgiliau Cymraeg fod yn hanfodol ar gyfer rhai swyddi mewn sectorau fel Iechyd, Gwasanaethau Cymdeithasol a Gofal Cymdeithasol, Addysg, yn y Gwasanaethau Cyhoeddus a’r Diwydiannau Creadigol.
Dysgwch fwy ar ein tudalen Dysgu Cymraeg.
Efallai y byddech hefyd yn hoffi
Dysgwch fwy am wahanol lwybrau i yrfaoedd.
Dod o hyd i'ch sgiliau a'ch cryfderau a'u paru â'r sgiliau a'r cryfderau y mae cyflogwyr eisiau. Dod o hyd i ffyrdd o wella'ch sgiliau a mwy.
Cyfle i gael awgrymiadau i gefnogi'ch plentyn i wneud penderfyniadau gyrfa da.